Jak zdiagnozować i wymienić uszkodzony termostat?

Układ chłodzenia pełni niezwykle ważną rolę. Jego ogólna sprawność zależy od każdego z elementów układu. Jednym z nich jest termostat, w który wyposażony jest silnik spalinowy. Współpracuje on z chłodnicą wody i odgrywa w tym procesie bardzo istotną rolę. Zdarza się jednak, że termostat ulega uszkodzeniu. Czy wiecie jak samodzielnie zdiagnozować jego usterki, wymienić go na nowy i na co należy zwrócić szczególną uwagę? Zapraszamy do lektury.

Termostat  to jeden z elementów ściśle współpracujących z chłodnicą wody. Chłodnica wody z kolei to serce układu chłodzenia. Podczas pracy jednostka napędowa wytwarza bardzo wysoką temperaturę, która w szybki sposób musi znaleźć ujście – w przeciwnym razie może dojść do przegrzania układu i awarii silnika. Aby uchronić się przed kosztownymi naprawami należy regularnie kontrolować układ chłodzenia naszego auta. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy przyczyną awarii układu chłodzenia jest termostat możemy to samodzielnie sprawdzić. Jak to zrobić?

Funkcje i budowa termostatu

W celu poprawnego zdiagnozowania usterki termostatu warto wiedzieć jakie spełnia funkcje i jak jest zbudowany. Używając słów „serce układu chłodzenia” nie zrobiliśmy tego przypadkowo. Podobnie jak w organizmie ludzkim, tak i w tym układzie chłodzenia znajdziemy tzw. mały i duży obieg. Mały obieg to odcinek układu chłodzenia silnik-nagrzewnica, natomiast odcinek silnik-chłodnica nazywamy dużym obiegiem. Jeżeli wydaje Wam się, że termostat wykonuje proste zadania to pamiętajcie, że jego rola jest tutaj nieoceniona. Reguluje on przepływ cieczy chłodzącej przez chłodnicę pomiędzy małym, a dużym obiegiem. Otwiera lub zamyka przepływ tak, aby zimny silnik mógł szybko rozgrzać się do optymalnej temperatury i utrzymywać ją przez cały czas pracy.

Termostat zbudowany jest z prostych mieszków wypełnionych substancją o niskiej temperaturze wrzenia, cieczy o wysokiej rozszerzalności cieplnej oraz innych substancji zmieniających swoją objętość. W chwili, gdy temperatura cieczy chłodzącej jest niższa niż 80 °C, mieszek kurczy się i zamyka zawór, a ciecz przepływa do pompy. W momencie, gdy temperatura wzrośnie powyżej 90 °C, mieszek rozszerza się, następnie otwiera zawór i kieruje ciecz do chłodnicy, chłodząc tym samym silnik naszego auta.

Jak rozpoznać czy termostat jest uszkodzony?

Jak zdiagnozować i wymienić uszkodzony termostat?Najczęstszą przyczyną awarii termostatu jest jego zacięcie. Podczas zacięcia termostatu może on pozostać w pozycji otwartej lub zamkniętej. Jeżeli termostat przestanie otwierać zawór przepuszczający ciecz do chłodnicy, silnik będzie się przegrzewać – to najgorsza z awarii termostatu. Gorąca woda krąży wówczas wyłącznie w małym obiegu i nie trafia do chłodnicy. Kontynuowanie jazdy mija się z celem, gdyż powodować może kosztowne awarie silnika np. zatarcie na cylindrach. Mniejszych szkód narobi termostat, który nie zamyka się - czyli zacina się pozycji otwartej. Oczywiście sytuacji tej nie należy bagatelizować, jednak co ważne nie dojdzie tutaj do przegrzania się układu. Gdy termostat pozostanie otwarty silnik nie będzie się w stanie rozgrzać do odpowiedniej temperatury.

Usterki najprościej zdiagnozować obserwując temperaturę silnika lub dotykając dwóch najgrubszych przewodów podłączonych do chłodnicy z obydwu stron. Jeżeli ich temperatura będzie zbliżona to znak, że układ chłodniczy nie pracuje prawidłowo. Oceny sytuacji możemy również dokonać wymontowując termostat i sprawdzając go domowym sposobem.

Aby samodzielnie zdiagnozować zepsuty termostat musimy najpierw schłodzić układ i zdemontować termostat. Połączony jest on z chłodnicą za pomocą przewodu. Następnie w domu wkładamy urządzenie do garnka lub innego pojemnika z wodą. Włóżmy również do wody termometr kuchenny, który na skali ma co najmniej 100 stopni Celsjusza lub 200 stopni Farenheita. Wodę wraz z termostatem i termometrem podgrzejmy do wartości około 90 stopni Celsjusza (195 stopni Farenheita). Termostat powinien przy tej temperaturze się otworzyć. Jeżeli tak się nie stanie lub otwiera się z trudnością oznacza to, że jest uszkodzony i należy go wymienić na nowy.  Zepsuty termostat nadaje się do wyrzucenia.

Jak wymienić termostat?

Jeżeli zdecydujemy się na samodzielną wymianę termostatu pamiętajmy, że wymaga to od nas dostania się do układu chłodzenia. Konieczne jest spuszczenie części płynu znajdującego się w nim i odkręcenie śrub mocujących obudowę. Należy pamiętać o wymianie uszczelki obudowy termostatu. Po zamontowaniu nowego elementu i  skręceniu korpusu umieszczamy całość na właściwym miejscu, nie zapominając o uzupełnieniu płynu chłodniczego do właściwego poziomu i… gotowe.